🏁 Giriş

Merhaba, ben Burak!

Bu yazıda kendi pazarlama yolculuğum üzerinden farklı öğrenme yöntemlerini de kullanarak “Nasıl pazarlama öğreneceğim?” sorusunu yanıtlamaya çalışıyorum. Üniversitedeki teorik derslerden, sahada satış yaparken yaşadığım gerçek deneyimlere; başarısız girişimlerden, ajans kariyerine ve bugüne kadar uzanan tüm öğrenme sürecimi bu yazıya dahil etmeye çalıştım.

"Neden sürekli öğrenmek zorundayız? Pazarlamayı öğrenmek bize ne kazandırır? Nasıl öğrenmeliyiz?" diğer cevaplamaya çalıştığım sorular.

Yazının pratik önerilerine ek olarak yazının sonunda seviyene uygun uygulamalı bir öğrenme planı, kitap ve podcast önerileri de bulacaksın. Eğer nereden başlayacağını bilmiyorsan, bu yazı senin için iyi bir başlangıç noktası olabilir.

⁉️ Ne?

💬 Benim pazarlama maceram

🎓Pazarlama eğitimi

Pazarlama ile tanışmam işletme bölümündeki “Pazarlamaya Giriş” dersi ile oldu. Reklamlar herkes gibi benim de ilgimi çekiyordu ama işin teorisine hiç kafa yormamıştım. Bir yıl boyunca ağırlıklı olarak Philip Kotler’in 4P’si etrafında şekillenmiş bir müfredat ile teorik eğitim gördüm. Geçmişe dönüp bakınca bu eğitimin pazarlamacı olmama katkısı yok denecek kadar az diyebilirim.

🏦 Bankacılık günleri

İlk profesyonel işim bankacılıktı. Bankacılık diyorsam da hazine, krediler ya da yatırım gelmesin aklınıza. Şubenin satış ekibinde idim. Sorumluluğum yeni müşteriler bulmak ve yeni eski fark etmeksizin bankacılık ürünlerini müşterilere satmaktı. Pazarlama ile ilgili geçmişte öğrendiklerimi kullanma fırsatım olsun isterdim ama olmadı.

İkinci işim konut kredileri pazarlama departmanında dağıtım kanallarını yönetmekti. Satıştan edindiğim tecrübeler ile bankanın emlakçılardan ve online kredi portallarından aldığı başvuru sayısını arttırmaya çalışıyordum. Pazarlama ile ilgili bir şeyler okuyordum ancak bu okuduklarımı işimin parçası haline getirmek pek mümkün olmuyordu.

🚀 Girişimcilik

Tüm hayatım kendi işimi kurmaya karar vermem ile değişti. İşim gereği bankaların internetten başvuru toplamak konusundaki beceriksizliği “Doktor Mortgage” için bana ilham oldu. Bankalar o dönem geniş şube ağları ile dijitali görmezden geliyor, işin potansiyelini bilmelerine rağmen ciddi yatırım yapmıyorlardı. Bu alanda henüz dijitalde birkaç oyuncu vardı. Daha önceden birkaç web sitesi hazırlamıştım. Yapmam gereken tek şey işlevsel bir site yapmak, başvuru toplamak ve bankalar ile anlaşmaktı. Ama iş öyle olmadı.

Kendi emeğimden başka kaynağım olmadığı için öncelikle siteyi açarken çok şey öğrendim. Joomla (hazır site yazılımı) ile web sitesi hazırlamak, tema dosyalarını edit’lemek, içerikler oluşturmak ve bunları yayınlamak daha önceden bildiğim şeylerdi. Uygulamaya geçince bambaşka şeyler de öğrenmek zorunda kaldım.

Logo, kurumsal kimlik, basit bir marka stratejisi, konumlandırma, içerik yönetimi, analitik ve raporlama, SEO yönetimi, performans pazarlama, CRM ile müşteri süreç yönetimi, web sunucusu yönetimi ve bakımı, temel seviyede HTML/CSS ve PHP üç yıl içerisinde mecburen öğrenmek zorunda olduğum şeyler oldu. Bu işlerin hiçbirini bir başkasına yaptıracak kaynağım yoktu.

🎨 Ajans hayatı

“Doktor Mortgage” başarılı olamadı ama cebimde müthiş bir deneyim, ciddi bir dijital pazarlama know-how’ı kaldı. Bir önceki ajansım tüm bu öğrendiklerimi bu defa müşteriler için kullandığım bir tecrübe oldu. Müşterilerden öğrendiklerim yeni müşteriler getirdi. Onlar da diğerlerini.

Yıllar içinde mecbur kalarak öğrendiklerimi teorik bilgi ile zenginleştirme fırsatı da buldum. Ne yapmam gerektiğini biliyordum ama neden yapmam gerektiğini okuduğum makalelerden, kitaplardan öğrendim. Elimden geldiğimce hem teorik hem de pratik yoldan öğrendiklerimi yazmaya, anlatmaya ve paylaşmaya çalıştım. Bu çaba iki farklı yöntemin birbiri ile bütünleşmesini kolaylaştırdı. Beni daha iyi bir pazarlamacı yaptı.

🔑 Deneyimlerimden çıkarttığım kısa dersler

• Pazarlamacı olmak için üniversite ya da teorik eğitim asla tek başına yeterli değil.
• Gerçek satış deneyimi yaşamak, müşteriyle diyalog kurmak ve sahada olmak işi anlamak için büyük bir avantaj.
• Kaynakların olmaması bahane değil, öğrenme fırsatı. Mecburiyet en büyük motivasyon.
• Başarısızlık başarıdan daha büyük bir öğretici olabilir.
• Pazarlamacı olmanın direkt yolu değil ama “daha iyi olmanın yolu” eğitim ile yaptıklarını anlamlandırmakta.

Bu çıktılara ek olarak sana daha açık ve uygulanabilir tavsiyeler sunabilmek için öğrenme konusunda kabul görmüş bilimsel çalışmaları da araştırdım. Kendi deneyimlerimden de faydalanarak bu çalışmaları teorik yapıdan, uygulanabilir tavsiyelere dönüştürdüm.

Yazdıklarım umarım senin öğrenme yolculuğunda faydalı olur.

⁉️ Neden?

📙 Neden sürekli öğrenmeliyim?

• Dijital erişimin yaygınlaşmasının hem teknolojiyle ilgili trendler arasında hem de genel olarak en dönüştürücü trend olması bekleniyor; işverenlerin %60'ı 2030 yılına kadar işlerini dönüştürmesini bekliyor. * Ortalama olarak, çalışanlar 2025-2030 döneminde mevcut beceri setlerinin beşte ikisinin (%39) dönüşmesini veya modasının geçmesini bekliyor. *
• Dünyadaki işgücünün 100 kişiden oluşması durumunda, 2030 yılına kadar 59 kişinin eğitime ihtiyacı olacaktır. İşverenler bu kişilerden 29'unun mevcut görevlerinde becerilerinin artırılabileceğini ve 19'unun da becerilerinin artırılarak kurum içinde başka bir yerde görevlendirilebileceğini öngörüyor. *
• HBR araştırmasına göre ortalama beceri ömrü 5 yılın altına düştü; hattı bazı alanlarda 2,5 yıl (HBR). Yapay zeka patlaması yaşanmadan önce yapılmış 2020 yılından bir çalışmaya * göre ortalama beceri ömürleri:
  • ⏳ Geçici Beceriler (Perishable Skills) < 2,5 yıl Hızla güncellenen teknoloji becerileri, kurumlara özgü politikalar ve özel araçlar
  • 🧩 Yarı Dayanıklı Beceriler (Semi-durable Skills) < 5 yıl Ömrü 2,5 ila 7,5 yıl arasında. Alanlara özel teknolojilerin ve süreçlerin doğduğu temel bilgi çerçeveleri
  • 🧠 Dayanıklı Beceriler (Durable Skills) < 7,5 yıl Ömrü 7,5 yıldan uzun. Tasarım odaklı düşünme, proje yönetimi, etkili iletişim ve liderlik gibi temel zihinsel beceriler

Bu veriler ışığında, artık beceri kazanmanın bir tercih değil, zorunluluk olduğunu görüyoruz. Özellikle dijital pazarlama gibi hızla değişen bir alanda, sürekli öğrenme ve kendini geliştirme kritik öneme sahip. Gelin şimdi çerçeveyi daraltalım ve pazarlama çerçevesinden öğrenmeye bakalım.