Daha önce DIKW piramidi ile ilgili yazmıştım. Aşağıdaki görsel, verileri nasıl tükettiğimize ve yeni fikirleri nasıl ürettiğimize dair kısa bir özet sunmaktadır. Lineer gözükse de verileri işleme şeklimiz döngüsel yapıdadır. Her yeni bilgi, bilgelik veya anlayış, daha sonraki bir aşamada bir fikir geliştirmek için kullanılabilir.
OpenAI'nin sohbet robotu uzun zamandır manşetlerde. Teknolojiyle ilgili hemen herkes deniyor ve yorum yapıyor. Bolca deneme sonrası artık benim zamanım diyebilirim. 😜
Makine öğrenimi veya yapay zeka hakkında konuştuğumuzda, çıktının ne olduğunu anlamak için veri kaynağını da iyi anlamalıyız. ChatGPT dünyanın her yerinden bloglar, sosyal medya, kitaplar, gazeteler ve web siteleri gibi milyarlarca çevrimiçi veri kaynağını kullanıyor. Bu veriler veya bilgiler arasında bağlantılar kurabiliyor ve sorularımıza mantıklı yanıtlar bulmak için bunları analiz edebiliyor. Hiç bir insanın bu kadar çok veriyle başa çıkması ve bu tür bir ilişkilendirme yapması mümkün değil. Yine de ChatGPT tarafından yaratılan cevabın bir kürasyon (müzelerde ya da sanat galerilerinde sergilenecek eserlerin seçimi) süreci olduğunu unutmayın. Bazı verileri alır, bunları bir araya getirir ve bunları en iyi olasılıklar ile sıralayarak bir sonuç gönderir. Modelin tüm performansı kaynak verilere dayanıyor ve verilerin büyüklüğü ve doğası gereği ortalama bir çıktı veriyor. Ortalamayı lütfen küçümsemeyin. Bu ortalama seviye, örneğin pazarlama makalelerini birçok metin yazarından daha iyi yazabileceği anlamına gelir. Herhangi bir TV bilgi yarışmasını kazanmanıza yardımcı olabilir. Çizim konusunda tartışmasız bizden daha iyi. Ama bir tasarımcıya göre görsel çıktılar da yine de ortalama.
Yapay zekanın bir sonraki adımı atmasının, yani bilgi ve iç görüleri birleştirip yeni bir fikir üretmesinin kolay olacağını sanmıyorum. Şu anda her alanda uzmanlar pratikte üstün durumda. Yapay zeka herkese genel pazarlama ipuçları verebilir, ancak ortalama üstündeki pazarlama uzmanlarını geçemez. (Şimdilik) Size ne pişireceğiniz konusunda fikir verebilir ama usta bir şefle boy ölçüşemez. Tarihle ilgili herhangi bir soruyu yanıtlayabilir, ancak tarihin dünyayı nasıl değiştirdiği hakkında bilgelik gerektiren hiçbir şeyi icat edemez ve söyleyemez. Bilgiyi yeniden ifade edebilir, ancak onu değerlendiremez, karar veremez veya yorumlayamaz.
Yeni fikirler üretmek için bilgi ve iç görülerimizi bir araya getirmekte kesinlikle daha iyiyiz. Hala uzmanlara ihtiyacımız var ve olacak. Belki yapay zeka bir gün bize yeni fikirler sunacak ama yine de kabul edilebilir olup olmadığını söyleyecek uzmanlara ihtiyacımız var. Bugünkü hali ile yapay zeka, yaratıcı insanların bilgiye ulaşmasına ve bilgi toplamasına yardımcı olan bir araç olarak kesinlikle daha başarılı. Yapay zekanın yardımıyla herhangi bir konuda bilgi edinmek zamandan tasarruf etmemize yardımcı olabilir ve yeni fikirler üretmemiz için bize ilham verebilir.
Bence insanlar ve yapay zeka arasında bir savaş yok. Yapay zeka teknolojileri, başta kendimizi eğitme ve değişime, bilgi edinme ve işleme, daha da önemlisi yenilik yapma ve genel olarak dünyayla etkileşim kurma yöntemlerimizi değiştirecek devrimsel bir araç.
Peki ya kazananlar? Kazananlar elbetteki bu teknolojik gelişmeye uyum sağlayanlar, bu devrime yön verenler olacak. Bakalım bu devrimden hangilerimiz ayakta kalarak, güçlenerek çıkacak…
*Bu yazı 12 Aralık tarihinde yazdığım “Can Artificial Intelligence or Machine Learning beat us?” yazısının Türkçe'ye uygun yeniden yazılmış halidir.